W czerwcu, w Warszawie, w siedzibie marki Tork, należącej do firmy Essity, odbyło się spotkanie inaugurujące w Polsce projekt Inkluzywnej Higieny, którego celem jest identyfikacja i likwidowanie barier higienicznych w toaletach znajdujących się
w przestrzeniach publicznych i komercyjnych – takich jak centra handlowe, uczelnie, restauracje, dworce czy biurowce. Temat nie jest oczywisty, bo przeszkody są różne, a 93% osób napotykających trudności nie porusza się na wózku inwalidzkim[1].
Spotkanie rozpoczął Wojciech Nizio, Regional Brand Activation Manager Tork, który wyjaśnił, dlaczego marka zajęła się tematem inkluzywnej higieny. Przytoczył badania, mówiące, że ponad 60% osób ma gorszą opinię o firmach lub miejscach, w których są trudne w użyciu urządzenia do higieny rąk, a 73% twierdzi, że złe doświadczenia z restauracyjnej łazienki spowodują brak chęci ponownej wizyty w lokalu[2].
Do udziału zaproszono przedstawicielki i przedstawicieli różnych środowisk – organizacji społecznych, architektury, branży nieruchomości, a także osoby, które na co dzień mierzą się
z barierami podczas korzystania z łazienek w przestrzeniach publicznych. Celem spotkania było wspólne przeanalizowanie najnowszych badań przeprowadzonych na zlecenie marki Tork
i refleksja nad tym, jak projektować i wyposażać toalety w sposób bardziej dostępny, komfortowy
i z uwzględnieniem różnorodnych potrzeb użytkowników.
- Warto pamiętać o zasadach projektowania uniwersalnego i o wpisanej w nie idei, która mówi: projektujmy razem z użytkownikami, a nie tylko dla nich. Włączenie osób z różnymi doświadczeniami i potrzebami w proces tworzenia przestrzeni sprawia, że stają się one naprawdę dostępne, funkcjonalne i zrozumiałe. To nie tylko dobra praktyka – to warunek, by powstawały miejsca, które służą wszystkim – podkreślał Robert Więckowski, wiceprezes Fundacji Kultura Bez Barier.
O znaczeniu praktycznych rozwiązań w łazienkach przypominał Kamil Otowski, który porusza się na wózku inwalidzkim.
- Toaleta może być świetnie zaprojektowana na papierze, ale jeśli nie mogę dosięgnąć dozownika to przestaje być funkcjonalna. Odpowiednio umieszczony, łatwy w użyciu, niewymagający dużej siły dozownik, robi ogromną różnicę. To detale – odpowiednia wysokość montażu, prosty mechanizm – sprawiają, że z toalety można korzystać szybko, wygodnie i bez stresu. Z takich rozwiązań korzystają wszyscy, nie tylko osoby z ograniczeniami ruchu – mówił podczas spotkania Kamil Otowski, pływak, paraolimpijczyk, zdobywca dwóch złotych medali w Paryżu.
W dobie rosnącej świadomości społecznej i coraz szerszej dyskusji o inkluzywności, projektanci i architekci stają przed nowym wyzwaniem. Dostępność w architekturze jest obecnie nieodłącznym elementem odpowiedzialnego projektowania.
- Wytyczne dostępności to nie ograniczenia – to drogowskazy w architekturze, która uwzględnia wszystkich. Czasem design ustępuje przed dostępnością, ale ta nie powinna zabijać kreatywności – przeciwnie, powinna ją inspirować - mówiła Beata Szynkaruk współpracująca z Fundacją SYNAPSIS, audytorka dostępności architektonicznej. I dodała: - Uwzględnianie potrzeb osób z nadwrażliwościami sensorycznymi, w tym osób w spektrum autyzmu, to podstawa inkluzywnego i odpowiedzialnego projektowania.
Spotkanie było okazją do przedstawienia tematu inkluzywnej higieny z wielu perspektyw, w odniesieniu do różnych potrzeb i priorytetów – ale właśnie ta różnorodność pokazała, jak złożonym wyzwaniem jest tworzenie przestrzeni dostępnych, bezpiecznych i komfortowych. Drobiazgowa, wieloaspektowa analiza napotykanych barier, a następnie pomysłów na rozwiązania pozwoliła ustalić kluczowe elementy wyposażenia i funkcjonowania inkluzywnego miejsca. Dla jednych kluczowa jest jakość produktów i dostosowanie pod względem sensorycznym, dla innych – ergonomia, standardy techniczne lub procedury zakupowe czy architektoniczne detale.
Tork planuje wkrótce szerszą prezentację wyników z przeprowadzonych badań.
[1] Source: UK, Invisible Disabilities | Scottish Enterprise Design blog (scotentblog.co.uk)
[2] Essity Hygiene and health report Tork Insight Survey 2024
