Przytulne, przyjazne, naturalne – oświetlenie może mieć swój charakter. Zobaczmy, jak nowe lampy rozsławiły niejedną restaurację, zmieniły nastawienie klientów i przekształciły cały charakter wnętrza.
Lighting Design Awards to nagrody przyznawane za oświetlenie m.in. w kategorii barów i restauracji. W zeszłym roku zwycięzcą była Cafe Bobs na Filipinach. Ciemnozielone butelki w szerokiej lodówce zostały tam podświetlone, tworząc wizualnie coś w rodzaju wielobarwnej, morskiej toni, przez którą prześwieca światło. Punkty świetlne zamontowano też wokół ozdobnych przepierzeń i siatek, dzięki czemu powstał podobny obraz, jaki daje słońce przeświecające przez liście. Wykorzystane tu pomysły są proste. Od zarania ludzkości nasze preferencje dotyczące otoczenia tak naprawdę się nie zmieniły. Dziś, w dobie powszechnych ekranów smartfonów, może nawet bardziej łakniemy naturalnego oświetlenia, z którym notabene przeciętny mieszkaniec miasta, spędzający 90 proc. czasu we wnętrzach, ma coraz mniejszą styczność. Przyjemne otoczenie zachęca do tego, by pozostać dłużej, co tłumaczy popularność lokali, w których zadbano o odpowiednie wrażenia świetlne.
Użytek z sufitów
W Polsce też są takie restauracje. Opasły Tom w Warszawie został zaliczony do grona najlepszych nowych lokali świata, ale fanów dobrych wnętrz zachwyca w nim coś innego niż kuchnia. Uwagę od wejścia zwracają girlandowe lampy, które pozwalają zrobić użytek z wysokich sufitów. Lampy te zostały zresztą zaprojektowane na zamówienie, co pozwoliło najprościej uzyskać efekt, jakiego nie będzie w żadnym innym lokalu. Unikatowe elementy nie muszą zresztą być miesiącami opracowywane przez projektantów. Gdy projektowałam wnętrze jednej z piekarnio- -kawiarni w Warszawie w 2022 r., zaplanowałam przeplecione pod sufitem LED-owe „węże” świetlne. To pozwoliło uzyskać efekt inny niż wszędzie i zmieniać oświetlenie na bieżąco, a tak naprawdę pomysł powstał na bazie materiałów dostępnych w każdym markecie budowlanym.
Klienci doświadczają żyrandoli
Według wszystkich pracowni zajmujących się badaniem trendów, rok 2024 będzie kontynuacją skupiania się na doświadczeniach. Rzeczywistość jest coraz bardziej cyfrowa – wyjście do restauracji może być okazją do tego, by przeżyć coś niezwykłego w świecie offline. Spektakularne oświetlenie może być częścią tego doświadczenia, nawet jeśli tylko jako tło do oryginalnych zdjęć na Instagramie. Nie zapominajmy o czymś jeszcze: młode pokolenia mają coraz większy problem z zakupem domu, nie mówiąc o realizacji wszystkich swoich „wnętrzarskich” marzeń. Wyjście do restauracji może być dla nich również okazją do obcowania z tym, czego trudno byłoby doświadczyć w wynajmowanej kawalerce. Przykład?
Popularną londyńską restaurację Jacuzzi zdobią mlecznoróżowe żyrandole. Jak często mamy dziś okazję do tego, by usłyszeć delikatne pobrzękiwanie kryształowego żyrandola na lekkim wietrze?
Odpowiedź w przypadku większości z nas brzmi: za rzadko. Własny dom z żyrandolem pod wysokim sufitem nie jest w zasięgu każdego, ale obcowanie z doskonałymi wnętrzami czy architekturą jest możliwe za cenę posiłku w restauracji.
Restauracja z (nowym) charakterem
Oświetlenie w restauracji to część jej charakteru. Kiedyś ten temat był często pomijany przez restauratorów, ale ostatnie lata pokazały, że to błąd. Każdy z nas pamięta intensywne, nieomal jarzeniowe światło w restauracjach typu fast food. To już wspomnienie – dziś nawet w McDonald's jest łagodne, ciepłe światło, kojarzące się z domowym ciepłem. Podobną metamorfozę przeszły tzw. food courty w galeriach handlowych. Jednolite, sztuczne światło po prostu męczyło; dziś kolejne galerie po remoncie otwierają raczej food halle z podświetlanymi neonami i loftowymi lampami. Przykładowo w Galerii Echo w Kielcach pojawił się „Food Street” z latarniami i... sygnalizacją świetlną. Dzięki temu miejsca, które kojarzyły się z brakiem charakteru, teraz zaczynają przypominać ulicę lub modny loft. Wszystko to zasługa samego oświetlenia!
Z badania przeprowadzonego na Uniwersytecie Cornell w USA wynika, że w dobrze oświetlonych restauracjach o 16-24 proc. częściej zamawiamy zdrowe jedzenie (a w niedoświetlonym barze łatwiej przychodzi zamówienie kolejnego drinka). W ten sposób światłem można zakomunikować o zmianie charakteru miejsca, o preferowanym sposobie spędzania w nim czasu czy wreszcie o granicach między poszczególnymi strefami.
Światło w kuchni i w łazienkach
Do tej pory mowa była o samym stylu i klimacie restauracji, czyli o oświetleniu jej reprezentacyjnych części. Ale architekt wnętrz dba też o praktyczne oświetlenie kuchni. Wszystko to w zgodzie z aktualnymi trendami, które w centrum stawiają energooszczędność, a mówiąc wprost: niskie rachunki za prąd. Bardzo często zdarza się, że właściciel lokalu nawet nie wie, ile kosztują go przestarzałe lampy i nieefektywne systemy świetlne. Przy okazji remontu można zamontować choćby czujniki, które automatycznie wyłączają światła w łazienkach czy korytarzach, jeśli nikt w nich nie przebywa.
Trendy w oświetleniu w 2024 r.
Kiedy przeglądamy zdjęcia z targów oświetlenia i branżowe magazyny, w oczy rzuca się przede wszystkim jeden trend na 2024 r. To może zaskoczyć, ale lampy są obecnie inspirowane… naturą. Drewniane, sklejkowe, z korzeni i papieru – pomysły można mnożyć, a goście je uwielbiają, bo to kojarzy im się zwykle z przyrodą, a więc wakacjami czy spacerem po parku. Gdy tworzyłam w 2022 r. wizualizację wystroju wnętrz dla hotelu Holimo w górach, to postawiłam właśnie na sklejkowe, ażurowe lampy z drewna, które przypominają liście tropikalnych roślin. Ten trend łączy się z troską o środowisko obserwowaną wśród rosnącej grupy klientów. Wprowadzenie nawet drobnych elementów zasilanych energią solarną czy wiatrową to wyjście im naprzeciw i jednoczesna oszczędność pieniędzy. Wreszcie ostatni trend, z jakim stykam się coraz częściej, to oświetlenie wtopione w architekturę. A więc już nie stojąca czy wisząca lampa, ale podświetlane schody, szyldy i gzymsy, które jednocześnie podkreślają konkretne elementy architektoniczne i budują przestrzeń. Gdy jedna rzecz jest podkreślona światłem, inną spowija mrok, więc da się w ten sposób świetnie odwrócić uwagę od mniej reprezentacyjnych części obiektu. Tak zrobiono zresztą wewnątrz i na zewnątrz pewnej włoskiej restauracji…
Zmienić jedną rzecz? Światło
Remont całego lokalu jest praco- i czasochłonny, a sama zmiana oświetlenia czasem daje równie spektakularny efekt. Warto poszukać w sieci zdjęć niepozornej restauracji w Mariano Comense we Włoszech. Architektura i wnętrze nie zwracają na siebie uwagi, ale w 2020 r. projektant Maurizio Lai zadbał o jeden drobny szczegół, dzięki któremu o lokalu zrobiło się głośno. Ściany nad burymi stolikami zdobią teraz turkusowe, przypominające planety formy geometryczne, a LED-owe panele zamieniły ciemny korytarz w eleganckie foyer. Twórca poszedł o krok dalej, doświetlając też nieciekawe wcześniej fasady. Teraz lokal widać z daleka. Zyskał też prezencję online, bo aż chce się fotografować wieczorem rozświetlone chłodnymi kolorami wnętrze. Wszystko to tak naprawdę przy minimum środków. Mało przytulne wnętrze? Nudny wystrój? Zastanawiając się nad tym, jakie są główne bolączki posiadanego lokalu, warto sprawdzić, czy nie da się ich rozwiązać za pomocą odpowiednio zaplanowanego oświetlenia.
Dodaj komentarz