Pyszne.pl opublikowało wyniki badania ankietowego przeprowadzonego wśród blisko 1000 swoich kurierek i kurierów. Pokazują one, że priorytetem dla tej grupy jest zachowanie maksymalnej elastyczności połączonej z poczuciem bezpieczeństwa finansowego.
fot. materiał prasowy
Przed platformami cyfrowymi wyzwanie, jakim będzie odpowiednie dostosowanie się do wymogów przewidywanych przez unijną dyrektywę o pracy platformowej. Już teraz toczy się dyskusja na temat tego, jaki kształt powinny przyjąć regulacje, które zostaną zaimplementowane do polskiego prawa. Jedną z branż, którą zmiany dotkną, będzie branża dostaw żywności. Pyszne.pl przedstawiło właśnie wyniki badania, w którym wzięła udział ponad 1/3 dostawczyń i dostawców tej rozpoznawalnej platformy food delivery w Polsce[1]. Zajmujący się zagadnieniem wspomnianej dyrektywy prawnik, a także duża organizacja pracodawców nie mają wątpliwości, że to ważny głos w debacie na temat formy, w jakiej unijne regulacje zostaną wdrożone w Polsce.
Elastyczność ponad wszystko...
Jedną z największych zalet pracy dla platform cyfrowych – w tym pracy kuriera – jest jej elastyczność rozumiana jako możliwość wyboru pory dnia i dni tygodnia, kiedy będzie świadczyć się pracę. Jako ważny aspekt tego zawodu wskazało ją prawie 90 proc. (87,1 proc.) ankietowanych. To szczególnie istotne w przypadku pracujących dla Pyszne.pl dostawczyń i dostawców, ponieważ około 73 proc. z nich stanowią osoby do 30 lat, przy czym 34,4 proc. to studenci. Często łączą oni naukę z pracą, stąd ważnym kryterium przy wyborze źródła zarobków jest dla nich właśnie możliwość łatwego dostosowania do siebie obu grafików.
... ale na jasnych zasadach
Wyraźne oczekiwanie elastyczności czasu pracy nie przesłania kurierkom i kurierom Pyszne.pl innej ważnej potrzeby – jasno określonych warunków świadczenia pracy, które zapewniają poczucie bezpieczeństwa finansowego. Wskazują na to wyniki omawianej ankiety. Wśród respondentów 61,2 proc. odpowiedziało, że umowa zlecenia jest przez nich najbardziej preferowaną formą umowy. Jeszcze większy odsetek, bo 67,1 proc. badanych, uważa, że powinna być ona standardem oferowanym dostawczyniom i dostawcom przez branżę. Dane te nie powinny dziwić – wspomniana forma umowy z jednej strony zabezpiecza obie jej strony (tj. zleceniodawcę i zleceniobiorcę), określając zasady, na jakich odbywać będzie się współpraca. Z drugiej – umożliwia zachowanie elastyczności zleceniobiorcy. Ten rodzaj umowy wybierany jest również z pragmatycznych względów: po pierwsze maksymalizuje zarobek netto kuriera, po drugie nie oznacza stałego i trwałego związania dostawcy z platformą. Także ten aspekt podkreślali badani.
Aż 88,1 proc. kurierek i kurierów Pyszne.pl wskazało, że za najlepszy sposób wyliczania wynagrodzenia uważają stawkę połączoną z bonusami za dostawy. To kolejne potwierdzenie, że pracujący dla platform cyfrowych zajmujących się dostawami żywności oczekują połączenia elastyczności zatrudnienia z klarownymi warunkami świadczenia pracy. Natomiast wśród benefitów, jakie firma może im zaoferować, najbardziej cenią sobie bonusy za dostawy w okresie większego zapotrzebowania, np. w okresie zimowym (79 proc. wskazań), dodatek za używanie własnego sprzętu (77,9 proc.) czy darmowy dostęp do akcesoriów kurierskich, takich jak plecak, kurtka, kask, etc. (46,4 proc.), co zapewnia na rynku jedynie Pyszne.pl.
Równe zasady dla wszystkich
Wyniki badania mogą stanowić ważny element w dyskusji na temat sposobu wdrożenia unijnej dyrektywy o pracy platformowej, wskazując główne potrzeby pracowników sektora food delivery – grupy szczególnie zainteresowanej kształtem nowych regulacji.
– Nic o nas bez nas – warto wziąć ten głos pod uwagę w pracach nad implementacją tego prawa w Polsce – przekonuje Arkadiusz Krupicz, dyrektor zarządzający i współzałożyciel Pyszne.pl. – Elementem najbardziej istotnym jest elastyczność rozumiana z jednej strony jako konkretny rodzaj umowy (zlecenie), z drugiej zaś jako możliwość decydowania o czasie pracy. Polacy chcą i będą zamawiać coraz więcej – nie tylko ulubionych dań, ale także drobnych zakupów, kwiatów, elektroniki czy kosmetyków. Branża ma szansę rosnąć i zapewniać nowe miejsca pracy, ale warunkiem jest brak kreowania nowych obciążeń, np. w postaci umowy o pracę dla kurierów. Trudno sobie wyobrazić, że koszt dostawy będzie przewyższał koszt dania. To zabije branżę – dodaje.
Na istotność perspektywy wyłaniającej się z wyników badania w procesie tworzenia nowych przepisów wskazują również eksperci.
– Jak można domniemywać, stosowany przez Pyszne.pl model biznesowy, w tym zwłaszcza forma zatrudnienia, na którą wskazywali respondenci, a także świadczenia przyznawane zatrudnionym, są na tyle interesujące, że aż 91,7 proc. respondentów potwierdziło, że wybiera pracę akurat dla tej platformy ze względu na lepsze warunki przez nią oferowane. Dodatkowo biorąc pod uwagę dużą próbę, na jakiej zostało przeprowadzone badanie, wydaje się, że uzyskane z niego wnioski mogą być wykorzystane w pracach nad modelem zatrudnienia platformowego wynikającym z konieczności wdrożenia wskazanej wyżej dyrektywy – komentuje profesor Krzysztof Walczak z Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego.
Organizacje branżowe zwracają uwagę, że w obecnej sytuacji na rynku pracy pracodawcy nie powinni ignorować głosu pracowników. Ci oczekują takich form zatrudnienia, które z jednej strony zapewnią im jasne warunki pracy, a z drugiej – pozwolą na zachowanie elastyczności.
– Pracownicy bardzo cenią sobie elastyczność, jaką dają umowy zlecenia. Wyniki ankiet jasno pokazują, że zalety umów cywilnoprawnych przekonują samych pracowników. W obecnych warunkach, gdy mamy drugie najniższe bezrobocie w UE wynoszące według Eurostatu około 3 proc., pracodawcy nie powinni narzucać pracownikom formy zatrudnienia – argumentuje radca prawny Szymon Witkowski, ekspert ds. społeczno-prawnych Pracodawców RP.
Wzięcie pod uwagę głosów samych zainteresowanych – zarówno przedstawicieli biznesu, jak i pracowników – pozwoli w sposób rozsądny i z korzyścią dla wszystkich wdrożyć w Polsce dyrektywę i ustanowić równe zasady, do których będą musiały zastosować się platformy cyfrowe na rynku. Oznacza to zaprzestanie konkurowania kosztami pracy i obchodzenia prawa. Nie należy jednak zapominać o samych platformach, prężnie rozwijających się w naszym kraju – ważne jest, aby rozwiązania, które zostaną przygotowane, nie uderzały w biznes. Pogodzenie tych dwóch perspektyw umożliwi stworzenie warunków zdrowej konkurencji opartej na innowacyjności i pozwoli uniknąć wzrostu kosztów dostaw dla klientów końcowych.
[1] Badanie wśród kurierek i kurierów Pyszne.pl przeprowadzono w dniach 10-19 sierpnia 2024 r. Pytania były dostępne w aplikacji dla dostawców platformy. Odpowiedzi na pytania udzieliły 932 osoby spośród prawie 3000 pracujących dla Pyszne.pl.
